Monako jest miniaturowym państwem-miastem, leżącym nad Morzem Śródziemnym, pomiędzy francuskimi miastami Niceą i Menton. Otoczone z trzech stron Francją, a z czwartej morzem, jego powierzchnia wynosi zaledwie około 2 km2, co czyni je drugim co do wielkości najmniejszym suwerennym państwem na świecie (po Watykanie). Mimo swojej niewielkiej wielkości, Monako jest symbolem luksusu, bogactwa i elegancji, przyciągając co roku miliony turystów, celebrytów i miłośników sportów motorowych.
Historia Monako sięga starożytności – pierwsi osadnicy, Fenicjanie i Grecy, założyli tu osadę w VI wieku p.n.e., nadając jej nazwę Monoikos, co oznacza "samotny dom". Współczesne Monako jest rządzone przez dynastię Grimaldi od 1297 roku, kiedy to Francesco Grimaldi przejął kontrolę nad fortecą przebrany za mnicha. Ciekawostką jest, że Monako nigdy nie było częścią Francji, choć jest z nią silnie powiązane – od 1861 roku Francja odpowiada za obronę księstwa, a oba kraje dzielą unię celną i walutową. Monako nie jest członkiem Unii Europejskiej, ale używa euro jako waluty i jest częścią strefy Schengen, co ułatwia podróże.
Zakładając, że Monako będzie lokalizacją docelową, w której wynajmiemy apartament czy dom, można przyjąć trasę podróży z Polski taką samą, jak w przypadku Lazurowego Wybrzeża. Najpopularniejszą opcją jest lot do Nicei (lotnisko Nice Côte d'Azur), a następnie transfer samochodem, pociągiem lub autobusem. Z Polski dostępne są bezpośrednie loty do Nicei z Warszawy, Krakowa czy Wrocławia, trwające około 2-3 godziny. Alternatywnie, podróż samochodem przez Niemcy, Szwajcarię i Włochy zajmie około 15-20 godzin, ale pozwoli na podziwianie alpejskich krajobrazów.
Jeśli Monako jest jedną z pozycji do zwiedzania podczas większej wycieczki po Lazurowym Wybrzeżu, należy przyjąć, że aby do niego dotrzeć, powinniśmy się poruszać autostradą A8 (La Provençale). Przy założeniu, że przyjeżdżamy z zachodniej strony (np. z Nicei), zjedź z autostrady na wyjeździe (sortie) nr 56 (Monaco, Cap d'Ail, Beausoleil). Następnie wjedziesz w około 2-kilometrowy tunel Tunnel de Monaco, po którym znajdziesz się na Route Moyenne Corniche. Zaraz po tym przekroczysz niewidoczną granicę francusko-monakijską – nie ma tu kontroli granicznych, ale zauważysz zmianę w architekturze i drogowskazach. Ciekawostka: Monako ma najwyższą gęstość zaludnienia na świecie (ponad 19 000 mieszkańców na km²), co sprawia, że ruch uliczny bywa intensywny, zwłaszcza w sezonie turystycznym.
W przypadku, gdybyśmy przyjeżdzali od strony wschodniej (np. z Menton czy Roquebrune-Cap-Martin), nie ma sensu używać autostrady – wystarczy poruszać się malowniczymi lokalnymi drogami, takimi jak D6007 (Corniche Inférieure), które oferują zapierające dech w piersiach widoki na morze i klify. Dla podróżników lubiących alternatywy polecamy pociąg: stacja Monaco-Monte-Carlo jest dobrze połączona z francuską siecią SNCF, a podróż z Nicei trwa zaledwie 20-30 minut.
Poruszanie się po Monako jest łatwe dzięki kompaktowym rozmiarom – całe państwo można obejść pieszo w kilka godzin. Dostępne są też publiczne windy i schody ruchome ułatwiające pokonywanie wzgórz, a także sieć autobusów (linie 1-6) za symboliczną opłatą. Ciekawostką jest, że Monako nie ma własnego lotniska – najbliższe to Nicea, ale dla VIP-ów działa heliport, z którego korzystają helikoptery łączące Monako z Niceą w 7 minut.
Przykładowy plan wycieczki po Monako może wyglądać następująco, z podziałem na dzielnice. Warto pamiętać, że Monako to nie tylko luksus, ale też miejsce o bogatej kulturze i przyrodzie. Jako ciekawostka: państwo jest znane z braku podatku dochodowego dla rezydentów (z wyjątkiem Francuzów), co przyciąga miliarderów z całego świata – aż 30% mieszkańców to milionerzy!
1. Dzielnica Monaco-Ville: To historyczne serce Monako, znane jako "La Rocher" (Skała). Zwiedzanie zacznij od starego miasta z wąskimi uliczkami i kolorowymi domami. Odwiedź katedrę św. Mikołaja, gdzie pochowani są członkowie dynastii Grimaldi, w tym księżna Grace Kelly. Na placu przed pałacem księcia Monako (Palais Princier) codziennie o 11:55 odbywa się zmiana warty – widowiskowa ceremonia z udziałem gwardzistów w historycznych mundurach. Nie przegap Muzeum Oceanograficznego, założonego w 1910 roku przez księcia Alberta I, które mieści imponującą kolekcję morskich okazów i akwaria z rekinami. Ciekawostka: pałac jest otwarty dla zwiedzających latem, a z jego tarasów roztacza się panorama na port i Morze Śródziemne.
2. Dzielnica Les Révoires: Ta zielona oaza to idealne miejsce na relaks. Główną atrakcją jest Ogród Egzotyczny (Jardin Exotique), otwarty w 1933 roku, z ponad 1000 gatunkami kaktusów i sukulentów z całego świata. Spacerując po ogrodzie, możesz podziwiać widoki na Monako i Francję. W pobliżu znajduje się jaskinia prehistoryczna (Grotte de l'Observatoire) z formacjami skalnymi i śladami dawnych osadników. To doskonały kontrast do miejskiego zgiełku – idealny dla miłośników natury.
3. Dzielnica Monte-Carlo: Symbol luksusu i hazardu. Rozpocznij od kościoła św. Dewoty, patronki Monako, gdzie co roku 27 stycznia odbywają się tradycyjne obchody. Następnie odwiedź Operę Monte-Carlo, zaprojektowaną przez Charlesa Garniera (tego samego, co Operę Paryską), z bogatym wnętrzem i repertuarem baletowym. Główną atrakcją jest słynne Kasyno Monte-Carlo, otwarte w 1863 roku – nawet jeśli nie grasz, warto zobaczyć salony z kryształowymi żyrandolami i freskami. Zakończ w Ogrodzie Japońskim, darmowym parku z wodospadami, mostkami i bonsai, oferującym chwilę zen w sercu miasta. Ciekawostka: Monte-Carlo to także tor wyścigowy Formuły 1 – Grand Prix Monako odbywa się co roku w maju, przyciągając fanów motorsportu z całego świata.
Może się okazać, że dokładniejsze zwiedzanie powyższych obiektów zajmie więcej niż jeden dzień, dlatego należy odpowiednio zaplanować przyjazd (np. pierwszy dzień: Monaco-Ville i Les Révoires, drugi dzień: Monte-Carlo). Jeśli masz więcej czasu, dodaj wizytę w porcie Hercule (z luksusowymi jachtami) lub plażę Larvotto. Monako słynie też z kuchni – spróbuj barbajuans (smażone pierożki z serem i szpinakiem) lub socca (placek z ciecierzycy). Dla miłośników wydarzeń, sprawdź kalendarz: od festiwalu cyrkowego po pokazy fajerwerków. Pamiętaj o dress code w kasynie (elegancki strój po 14:00) i tym, że Monako jest drogie – budżet na posiłki i zakwaterowanie powinien być wyższy niż średnia europejska.
Warto wiedzieć, że Monako to nie tylko turystyka – państwo inwestuje w awangardowe projekty, takie jak pływające panele słoneczne. Jako ciekawostka: populacja Monako to mieszanka narodowości, z zaledwie 20% rodowitych Monakijczyków, a oficjalnym językiem jest francuski, choć angielski jest powszechnie używany. Jeśli planujesz dłuższą wizytę, rozważ wynajem apartamentu w dzielnicy Fontvieille, zbudowanej na sztucznie usypanej ziemi, co powiększyło powierzchnię państwa o 20%.