Marsylia (Marseille), Prowansja, Francja
Marsylia to drugie co do wielkości miasto we Francji i jednocześnie jej najstarsza osada, założona przez Greków około 600 roku p.n.e. Warto odwiedzić tętniący życiem Stary Port (Vieux-Port), będący sercem miasta, a także Stare Miasto z jego wąskimi uliczkami i klimatycznymi placami. Marsylia oferuje również liczne muzea, jak na przykład nowoczesne MuCEM – Musée des Civilisations de l'Europe et de la Méditerranée, a także bardziej tradycyjne Musée du Vieux Marseille i Muzeum Historii Marsylii. Spacer po mieście to okazja, by zetknąć się z wielowiekową historią i kosmopolitycznym charakterem tej śródziemnomorskiej metropolii.
Marsylia, dzięki swojemu położeniu nad Morzem Śródziemnym i rozbudowanej infrastrukturze portowej, przyciąga zarówno turystów, jak i żeglarzy z całego świata. To dynamiczne miasto oferuje kontrast pomiędzy nowoczesną architekturą a zabytkowymi dzielnicami. Rano można tu spacerować po promenadzie, a po południu odkrywać okoliczne wzgórza lub wypłynąć w rejs na wyspy archipelagu Frioul. Miasto tętni życiem przez cały rok, a jego kuchnia, pełna owoców morza i prowansalskich aromatów, przyciąga smakoszy z różnych stron Europy.
Parking w Marsylii przy porcie
Planując zwiedzanie Starego Portu i historycznego centrum, najlepiej wybrać parking możliwie najbliżej tych atrakcji. Dobrym rozwiązaniem może być Parking Indigo Marseille Vieux Port Mucem (1; GPS: 43.2984775, 5.3628173), Indigo Les Terrasses Du Port (2; GPS: 43.3058582, 5.3653764) lub Parking Centre Bourse (3; GPS 43.2969483, 5.3742914). To tylko kilka przykładów — w całym centrum znajduje się wiele opcji. Ich lokalizację i ceny można wygodnie sprawdzić w wyszukiwarce Parkopedia lub na Google Maps. Warto pamiętać, że wiele francuskich parkingów jest projektowanych z myślą o mniejszych samochodach, dlatego kierowcy dużych SUV-ów powinni zachować szczególną ostrożność przy parkowaniu.
Okolice portu
Spacer rozpoczynamy przy Starym Porcie (fr. Vieux Port) (A; GPS: 43.2951662, 5.3740323) — tętniącej życiem marinie pełnej jachtów, restauracji i kawiarni. To serce Marsylii, które zachwyca śródziemnomorskim klimatem i przyciąga zarówno turystów, jak i mieszkańców. Codziennie rano odbywa się tu targ rybny, gdzie rybacy oferują świeże połowy. Z portu odpływają również statki wycieczkowe w kierunku Calanques i wysp archipelagu Frioul. W porze obiadowej warto skusić się na bouillabaisse — marsylską zupę rybną, ale przed wyborem restauracji dobrze jest zapoznać się z opiniami, gdyż nie wszędzie serwuje się ją w tradycyjnej wersji.
Kontynuując spacer, przechodzimy ulicą Quai du Port, mijając po prawej elegancki gmach Hôtel de Ville, czyli ratusza (B; GPS: 43.2962197, 5.3699046). Budynek ten powstał w połowie XVIII wieku i pierwotnie pełnił funkcję sądu. Jego podziemia służyły jako więzienie. Obecnie jest to jedna z ikon miasta, często fotografowana przez odwiedzających.
MuCEM, tour du fanal i jaskinia Cosquer
Podążając dalej, dochodzimy do nowoczesnego budynku MuCEM — Muzeum Cywilizacji Europejskiej i Śródziemnomorskiej (C; GPS: 43.2948631, 5.3629876). Stąd skręcamy w lewo na nadmorską promenadę Louis Brauquier, z której roztaczają się piękne widoki na zatokę. Po prawej stronie mijamy potężny fort Saint-Jean (D; GPS: 43.2953496, 5.3615910), do którego wstęp jest bezpłatny. Ze szczytu fortu można podziwiać malowniczą panoramę Marsylii i portu.
Kierując się dalej w stronę cypla Saint-Jean, docieramy do kamiennej, 30-metrowej Tour du fanal (E; GPS: 43.2956873, 5.3610668), zbudowanej w 1644 roku jako strażnica i punkt obserwacyjny. To jedno z miejsc, gdzie można poczuć ducha dawnych czasów i zrozumieć, jaką wagę miało zabezpieczenie portu.
Cały ten odcinek trasy to połączenie historii i nowoczesności — od muzeum MuCEM po średniowieczne mury fortu. Spacer wzdłuż nabrzeża pozwala nie tylko poznać zabytki, ale i poczuć morski klimat Marsylii. W pogodne dni miejsce to tętni życiem: artyści uliczni, lokalni sprzedawcy i grupy turystów tworzą niepowtarzalną atmosferę. To obowiązkowy punkt każdej wizyty w Marsylii.
Po lewej stronie promenady znajduje się nowoczesny budynek MuCEM, a tuż obok niego — Grotte Cosquer Méditerranée. To niezwykłe miejsce stanowi wierną rekonstrukcję prehistorycznej jaskini Cosquera, odkrytej w pobliżu Calanque de Morgiou. Oryginalna grota znajduje się pod poziomem morza i zawiera malowidła naskalne sprzed ponad 20 tysięcy lat. Dzięki nowoczesnej technologii, odwiedzający mogą zobaczyć dokładne repliki rysunków oraz poznać historię tego unikalnego dziedzictwa ludzkości.
Cathédrale La Major
Spacerując ulicą Avenue Vaudoyer, kierujemy się w stronę imponującej archikatedry La Major (F; GPS: 43.2997737, 5.3646643). W miejscu tym wcześniej stała średniowieczna świątynia z XII wieku, a obecna katedra została wzniesiona między 1852 a 1896 rokiem. Monumentalna bryła w stylu neoromańsko-neobizantyńskim wyróżnia się pięcioma dużymi kopułami oraz efektowną fasadą z jasnego i ciemnego kamienia. Wnętrze świątyni również robi ogromne wrażenie dzięki bogatym zdobieniom i monumentalnej przestrzeni.
Stare miasto w Marsylii
Stare Miasto w Marsylii może się niektórym nie podobać. Dla nas było ono pewnym szokiem. Ściany budynków są pokryte niezliczonymi graffiti, co naszym zdaniem jest zupełnie niepotrzebne i szkodliwe. Ściany powinny być w stanie oryginalnym. Jeśli ktoś nie może się powstrzymać przed malowaniem, niech sobie kupi sztalugę i farby, tak jak kiedyś to robiono w kulturalnych czasach, a nie bazgrze po ścianach sprayem.
Zwiedzanie rozpoczynamy na placu Place Père Pierre Saisse (G; GPS: 43.2999994, 5.3679918), gdzie znajduje się La Vieille Charité — dawny przytułek, dziś przekształcony w ośrodek kultury z muzeami archeologicznym i sztuki. Budynek zachwyca barokową architekturą i charakterystyczną kopułą. Następnie kierujemy się ulicą Rue du Petit Puits, która przechodzi w Rue Lorette (H; GPS: 43.3000070, 5.3693968), a stamtąd skręcamy w prawo w Rue Puits Saint-Antoine, docierając do Rue des Moulins.
Stare Miasto nie przypomina pocztówkowych widoków, jednak ma w sobie autentyczny, surowy klimat. Dla pasjonatów historii i urbanistyki to miejsce stanowi interesujące studium przemian społecznych i kulturowych Marsylii (naszym zdaniem na gorsze). Warto jednak zajrzeć tu z otwartą głową i zrozumieniem dla lokalnego kontekstu, a wtedy nawet z pozoru zaniedbane zaułki mogą opowiedzieć fascynujące historie miasta.
Spacerujemy dalej w stronę niewielkiego hotelu La Maison du Petit Canard (I; GPS: 43.2997503, 5.3667770), położonego przy zacisznej uliczce Impasse Sainte-Françoise. Miejsce to ma nietypowy klimat — na murach zawieszone są prawdziwe obrazy, tworząc artystyczną atmosferę. Przypomina to nieco krakowską ulicę Pijarską w okolicy bramy Floriańskiej, gdzie lokalni artyści wystawiają i sprzedają swoje dzieła.
Palais Longchamp
Po Marsylii najwygodniej poruszać się metrem. Z centrum w pobliżu portu można szybko dotrzeć do Palais Longchamp (J; GPS: 43.3042955, 5.3945251), wysiadając na stacji Cinq Avenues Longchamp. Możliwy jest też dojazd samochodem — przydatny będzie parking przy dworcu kolejowym Marseille Saint-Charles (4; GPS: 43.3030407, 5.3842041).
Palais Longchamp, ukończony w 1869 roku, to zespół ogrodowo-pałacowy z monumentalną fontanną i dwoma muzeami: Sztuk Pięknych oraz Historii Naturalnej. Warto zatrzymać się tutaj dłużej — zwiedzić wnętrza, pospacerować alejkami parku i przyjrzeć się z bliska ozdobnej fontannie.
Boulevard Longchamp
Po wyjściu z parku kierujemy się wzdłuż eleganckiej Boulevard Longchamp (K; GPS: 43.3018320, 5.3893324). Ulicę obsługują tramwaje, a po obu jej stronach ciągną się zabytkowe kamienice z XIX wieku. To jedna z najbardziej reprezentacyjnych alei tej części miasta, prowadząca w stronę placu Stalingrada.
Sq. Stalingrad
Plac Stalingradu (L; GPS: 43.2994955, 5.3849440) to w rzeczywistości niewielka ulica, której obecna nazwa upamiętnia bitwę pod Stalingradem z lat 1942–1943. Wcześniej nosiła nazwę "Place des Danaïdes", ale 4 lutego 1946 roku została przemianowana. Znajduje się tu fontanna Fontaine des Danaïdes z 1907 roku, a w każdą sobotę odbywa się targ kwiatowy. To przyjemne miejsce na chwilę odpoczynku i filiżankę kawy.
Palais Longchamp i jego okolice stanowią zielone serce Marsylii, kontrastujące z tętniącym życiem portem i zatłoczonym starym miastem. Obszar ten chętnie odwiedzają zarówno mieszkańcy, jak i turyści szukający relaksu wśród przyrody, architektury i kultury. Reprezentacyjna zabudowa, urokliwe skwery i doskonałe połączenia komunikacyjne sprawiają, że warto tu spędzić kilka spokojnych chwil podczas zwiedzania miasta.
W kierunku dworca kolejowego Saint-Charles
Opuszczamy Plac Stalingradu i ruszamy dalej wąską ulicą Grande Armée (M; GPS: 43.3004467, 5.3840481). Po kilkuset metrach dochodzimy do Boulevard De La Liberté (N; GPS: 43.3009161, 5.3823276). Następnie skręcamy w prawo w Rue Lafayette (O; GPS: 43.3012556, 5.3816601), zbliżając się do słynnych schodów, które prowadzą wprost do głównego dworca kolejowego Saint-Charles.
Escalier Gare Saint-Charles
Monumentalne schody Escalier Gare Saint-Charles prowadzące do dworca Saint-Charles (Q; GPS: 43.3016705, 5.3805361) robią ogromne wrażenie. Ukończone 24 kwietnia 1927 roku, umożliwiły bezpośrednie połączenie dworca (z 1848 roku) z główną ulicą Boulevard d'Athènes. Ich projekt zakładał kilka poziomów, ozdobionych symbolicznymi rzeźbami, które dodają miejscu wyjątkowego charakteru.
Park narodowy Calanques
Park narodowy Calanques rozciąga się wzdłuż wybrzeża Morza Śródziemnego, pomiędzy Marsylią a Cassis. Obszar ten słynie z malowniczych zatoczek, wysokich wapiennych klifów i małych plaż, które nadają mu miano "śródziemnomorskich fiordów". Sama nazwa pochodzi od słowa „calanque”, oznaczającego wapienną formację skalną w kształcie zatoki.
Calanques można zwiedzać pieszo, korzystając z licznych szlaków, lub od strony morza — podczas rejsów statkami turystycznymi. W przypadku pieszych wycieczek trzeba pamiętać o zabraniu wody, jedzenia oraz o ochronie przed słońcem, które w sezonie potrafi być wyjątkowo intensywne. Trasy bywają wymagające, więc wskazana jest dobra kondycja fizyczna. Alternatywą są rejsy — wygodne, malownicze i dostępne dla każdego. Niezależnie od wybranego sposobu zwiedzania, Calanques pozostają jednym z najbardziej imponujących zakątków regionu.
W 2012 roku Calanques uzyskały status parku narodowego — jest to jedyny morsko-lądowy park tego typu we Francji. Obejmuje on zarówno część wybrzeża, jak i podwodne tereny wzdłuż linii brzegowej. Park chroni unikatowe ekosystemy, w tym endemiczne gatunki flory i fauny. Dla miłośników przyrody, geologii i fotografii jest to obowiązkowy punkt programu każdej wizyty w Marsylii i jej okolicach.
Zobacz również: