Pszczyna: zamek, stare miasto, park i skansen
Pszczyna to jedno z tych miast, które potrafi zaskoczyć różnorodnością atrakcji historycznych i pięknem architektury. Tym razem skupiamy się na zwiedzaniu wnętrz Zamku Pszczyńskiego, które zostały urządzone w XIX i XX wieku i należą do najlepiej zachowanych rezydencji arystokratycznych w Polsce. W planie mamy także spacer po malowniczym parku pałacowym, odwiedziny w skansenie zagrody pszczyńskiej oraz przechadzkę po urokliwych uliczkach starego miasta. Jeden dzień w Pszczynie? Jak najbardziej — wystarczy dobrze zaplanować trasę i chłonąć atmosferę tego wyjątkowego miejsca.
Parking w Pszczynie
W okolicach rynku, gdzie znajduje się zamek, można bez problemu znaleźć miejsca parkingowe. Polecamy parking przy ulicy Wojska Polskiego (1; GPS: 49.977251, 18.937093), a także drugi – po wschodniej stronie rynku, w pobliżu ulicy Piwowarskiej (2; GPS: 49.979288, 18.944962). Po zakupie biletu w parkomacie kierujemy się pieszo w stronę rynku i bramy prowadzącej na teren zamku (A; GPS: 49.977895, 18.941341). Dojście zajmuje zaledwie kilka minut i prowadzi przez historyczne centrum miasta.
Zamek w Pszczynie zachwyca nie tylko eleganckimi wnętrzami, lecz także bogatą historią — rezydowali tu m.in. książęta Hochberg von Pless. Podczas zwiedzania warto zwrócić uwagę na autentyczne wyposażenie pokoi, salonów i gabinetów, które zachowały się w niemal nienaruszonym stanie. Park pałacowy, rozciągający się na ponad 150 hektarach, to świetne miejsce na spacer w cieniu wiekowych drzew. W pobliżu znajduje się również Pokazowa Zagroda Żubrów, popularna atrakcja dla rodzin z dziećmi. Pszczyna oferuje wiele doznań zarówno dla miłośników historii, jak i natury.
Zamek
Zamek pszczyński, zwany też pałacem, to jedna z najwspanialszych rezydencji arystokratycznych w Polsce. Jego historia sięga XIV wieku, jednak obecny kształt zawdzięcza przebudowie z lat 70. XIX wieku, przeprowadzonej w stylu klasycznym z elementami neobarokowymi. Od 1846 roku do końca II wojny światowej posiadłość należała do książęcego rodu Hochbergów z Pszczyny (Hochberg von Pless).
Po przejściu przez Bramę Wybrańców, podziwiając imponującą fasadę pałacu, kierujemy się do wejścia głównego od strony południowej. Kasy biletowe znajdują się po lewej stronie – aktualne ceny to: bilet normalny – 14,50 zł, ulgowy – 8,50 zł, rodzinny (rodzice i dzieci od 7 do 16 lat) – 32,00 zł, a dla posiadaczy Karty Dużej Rodziny – 27 zł. Po zakupie biletów wchodzimy do wnętrza, przechodząc przez korytarz i skręcając w lewo do części ekspozycyjnej. Obsługa zamku jest bardzo pomocna – chętnie udziela informacji i wskazuje drogę, gdyż ilość pomieszczeń może nieco zdezorientować.
Trasa zwiedzania prowadzi przez trzy poziomy: parter oraz pierwsze i drugie piętro. Na każdym z nich znajduje się kilkanaście stylowo urządzonych sal. Dokładne obejrzenie całej ekspozycji może zająć nawet kilka godzin – ale zdecydowanie warto, bo każde pomieszczenie urzeka swoim wystrojem i atmosferą. Po zakończeniu zwiedzania warto zrelaksować się w przypałacowym parku albo usiąść w jednej z kawiarni na pszczyńskim rynku.
Oprócz reprezentacyjnych wnętrz z XIX i XX wieku, zwiedzający mają dostęp do specjalnych ekspozycji: Zbrojowni, Gabinetu Miniatur, wystawy „Znane i Nieznane”, ekspozycji poświęconej księżnej Daisy („Daisy von Pless: szczęśliwe lata”) oraz odrestaurowanych Stajni Książęcych.
Dla turystów przygotowano audio-przewodniki w pięciu językach: polskim, angielskim, niemieckim, francuskim i czeskim. To świetna opcja dla osób, które chcą lepiej poznać historię zamku i jego dawnych mieszkańców.
Zamek Pszczyński jest uznawany za jeden z najcenniejszych zabytków muzealnych w Polsce, a jego wnętrza zachowały oryginalne wyposażenie w niemal nienaruszonym stanie. Pałac stanowi również ważny punkt na szlaku rezydencji magnackich Europy Środkowej.
Park zamkowy
Oprócz zwiedzania wnętrz zamku warto wybrać się na spacer po malowniczym parku zamkowym (B; GPS: 49.980817, 18.939335). Wejście do parku jest bezpłatne, co czyni go dostępnym i atrakcyjnym miejscem dla wszystkich. Ten zabytkowy park krajobrazowy w stylu angielskim zajmuje imponującą powierzchnię 156 hektarów. Przecinają go romantyczne alejki, kanały i mostki, a całość dopełniają stawy, wyspy oraz bujna roślinność. Dodatkowego uroku dodaje przepływająca przez park rzeka Pszczynka, która tworzy malownicze zakola.
Najlepszy czas na odwiedziny to wiosna, kiedy przyroda budzi się do życia — kwitną magnolie, kasztanowce i azalie, a trawniki mienią się świeżą zielenią. Przez środek parku biegnie szeroka alejka prowadząca aż do skansenu, ale dla miłośników ciszy i przyrody dostępne są także boczne, zaciszne ścieżki. Spacer w tym otoczeniu to idealny sposób na relaks — szczególnie w słoneczny dzień, kiedy gra światła i cieni nadaje parku wyjątkowego klimatu.
Park został zaprojektowany na przełomie XVIII i XIX wieku, a jego obecny kształt zawdzięczamy pracom ogrodników zatrudnianych przez rodzinę Hochbergów. W jego obrębie można spotkać kilkusetletnie dęby, jesiony i lipy. W sezonie letnim odbywają się tu koncerty plenerowe, pikniki rodzinne oraz wydarzenia kulturalne organizowane przez Muzeum Zamkowe. W pobliżu południowej części parku znajduje się również zabytkowy budynek herbaciarni oraz niewielka wyspa łabędzi.
Rynek starego miasta
Rynek starego miasta w Pszczynie zachwyca atmosferą i historyczną zabudową. Starannie utrzymany plac otaczają zabytkowe kamienice oraz reprezentacyjne budynki, takie jak neorenesansowy ratusz czy kościół ewangelicki. Jednym z najbardziej charakterystycznych elementów rynku jest także Brama Wybrańców z 1687 roku, prowadząca na teren zespołu zamkowego.
W okolicy rynku znajdują się również dawne obiekty hotelowe, m.in. hotel "Pszczyński Dwór" i Zajazd pod Jodłowym Jeleniem, pochodzący z końca XVIII wieku. Spacerując wśród zabytków, można natknąć się na ławeczkę z Daisy Hochberg von Pless, księżną pszczyńską, znaną z działalności dobroczynnej i życia na europejskich salonach. Niedaleko rynku warto odwiedzić także kościół Wszystkich Świętych oraz ciekawe Muzeum Prasy Śląskiej, mieszczące się w kamienicy z końca XVIII wieku.
Zagroda Wsi Pszczyńskiej – skansen
Na końcu parku zamkowego znajduje się wyjątkowe miejsce – Zagroda Wsi Pszczyńskiej (C; GPS: 49.978684, 18.949394), czyli skansen prezentujący tradycyjną architekturę wiejską regionu. Powstał w 1975 roku i stanowi jeden z najciekawszych obiektów tego typu na Śląsku. Na terenie skansenu znajdują się drewniane chałupy, stodoły, spichlerze i kuźnia, a także działająca replika młyna wodnego. Ciekawym elementem są również wystawy poświęcone bartnictwu oraz tradycjom pszczelarskim.
Bilet normalny kosztuje 9 zł, a ulgowy 7 zł. Aktualne godziny otwarcia można sprawdzić na oficjalnej stronie internetowej skansenu. Wizyta w tym miejscu to świetna okazja, by zobaczyć, jak wyglądało życie codzienne dawnych mieszkańców Śląska – zarówno w wymiarze praktycznym, jak i duchowym. Skansen jest często wykorzystywany jako miejsce warsztatów rzemieślniczych oraz pokazów tradycyjnych technik rolniczych, co czyni go atrakcyjnym także dla rodzin z dziećmi.
Zobacz również: